Espaci mèdias e comunicacion del CIRDÒC-Institut occitan de cultura.

En Òbra – Genièr de 2023

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura entama l’annada 2023 jol signe de la mobilizacion e d’una ambicion cultura renovelada al servici dels publics e de las collectivitats.   

Amb mai de 60 projèctes d’ara endavant engatjats, l’establiment s’aprèsta a desplegar sas proposicions de cooperacion dins totes los domenis d’activitat de son programa scientific, cultural, educatiu e social : de la lectura publica (talhièrs d’escritura, promocion de l’edicion, manifestacions literàrias) a la valorizacion dels patrimònis (inventari de las praticas, senhalament dels fonzes, numerizacion de la donadas), de l’engenhariá culturala a la mediacion documentària (acompanhament de projèctes, difusion de contenguts). 

Dins lo contèxte dels centenaris Robèrt Lafont (1923-2009) e Bernat Manciet (1923-2005), un fum d’iniciativas son esperadas e beneficiaràn d’un sosten especific per la mesa a disposicion de supòrts (mòstras fisicas e virtualas) o per la participacion a d’une eveniments qu’i acordaràn una larga parta (Rencontres de Salinèlas, Universitat Occitana d’Estiu de Nimes …) L’òbra monumentala e fòra nòrma d’aqueles dos autors màgers de la scèna literària europèa de l’aprèp-guèrra, pren a revèrs totas las representacions convengudas sus la cultura e las letras occitanas.  

En 2023, es totjorn dins aquel esperit que lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura portarà las missions que li son fisadas. Endavant !  

En Òbra – Novembre de 2022

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

L’establiment public CIRDÒC-Institut occitan de cultura deten dos labèls nacionals que son una reconeissença bèla de son accion scientifica al servici de la cultura occitana. D’en primièr lo labèl colleccion d’excelléncia que li decerniguèt lo gropament d’interès scientific CollEx-Persée en 2021. Una capitada ligada a un trabalh que comencèt en 1975 amb la creacion del CIDÒ jos l’iniciativa geniala de l’Ives Roqueta : la de crear un luòc de referéncia que poguèsse reünir la documentacion e los archius occitans. Entre aquisicions e donacions, mercés al trabalh minuciós dels bibliotecaris e archivistas que se son succedits sul talhièr, se conserva sul siti de Besièrs 120 fonzes d’archius, 2 350 periodicas (almanacs, revistas, diaris …), 1 235 manuscrits, 58 fonzes d’imatges fixes, 38 fonzes audiovisuals, 2 500 enregistraments sonòrs e autras pèças e objèctes remirables. De mai, totjorn dins l’esperit dels fondators, l’ensemble es en consultacion liura sus plaça e progressivament mes en linha sus la mediatèca numerica del portal Occitanica. 

En segond, lo labèl d’Etnopòle (ressorsas e recèrca en etnologia) que lo Ministèri de la Cultura creèt en 1999 e que balhèt a l’InÒc Aquitània en 2014 per son òbra d’inventari e de mediacion del PCI amb un ròtle de cap de fila, notadament alentorn del repertòri nacional de la praticas PCI-Lab.fr. E, dempuèi lo cambiament d’estatut, lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura perseguís lo desplegament de l’activitat en particulièr alentorn de l’etnografia musicala e de l’oralitat (amb rencontres, formacions seminaris, exposicions, programas europèus) amb una valorizacion sus Internet que d’ara se trapa en particular dins la rubrica Mondes d’Occitanica. Aquestes labèls son a l’encòp l’expression d’un professionalisme, d’una utilitat publica e d’una excelléncia al servici de l’excepcion culturala occitana, de sa memòria e de son avenidor. 

Escotar l’edito :

En Òbra – Setembre de 2022

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Apuèi l’acuèlh en residéncia de Robin Chouleur e Joan-Carles Coderc per un projècte alentorn de l’aficha militanta, lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura perseguís son exploracion de las arts plasticas amb “Los novèls magicians del lum” una mòstra fotografica que reunís peças de Charles Camberoque, Maurice Roux, Georges Souche e Alice Traisnel. S’i exprimirà una atencion al sensible que tornam trobar dins lo trabalh de collectatge sonor « fargaïres de paisatges » qu’Iris Kaufmann faguèt sus Aubrac e que serà presentat a l’escasença d’una restitucion publica. Un projècte euroregional sostengut per l’establiment que testimònia de la riquesa del patrimòni immaterial occitan e que questiona la relacion entre l’uman e l’animal. Una reflexion que la mòstra “Trucs”, coprodusida amb lo CAP’ÒC, abòrda dins sa dimension pirenenca amb qualques oberturas internacionalas e comparativas que restituisson las practicas d’Occitània demest las culturas del monde. Questions que contunharem d’aprigondir per la nòstra participacion als rencontres nacionals dels Etnopòles, intitulats  “Migracions, Frontièras, Memòrias”. Una dintrada activa doncas, ont se desplegarà tota la conviccion del CIRDÒC – Institut occitan de cultura per que lo patrimòni dels paises occitans siá une ressorsa viva e inspiranta.

Escotar l’edito :

En Òbra – Julhet de 2022

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Nombrosas son las collectivitats que desiran enriquesir lor ofèrta culturala per l’occitan. Las concertacions territorialas menadas per la Region Occitània an confirmat l’interès de las vilas e comunautats de comunas per una accion publica afortida. Una tendéncia que s’inscriu tan dins una mena de decentralizacion culturala assumida que dins la presa en compte d’una quista de sens dels publics. E, al títol de sas missions, lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura propausa tres modèles de cooperacion per ne’n facilitar lo desvolopament. Lo primièr consistís a metre a disposicion del sòci, d’unas ressorsas documentàrias (mòstras eissidas de son catalòg, bibliotèca nomada, seleccions musicalas … ), lo segond d’i apondre mediacions adaptadas (que siagan educativas, patrimonialas o creativas) e lo tresen de portar son expertesa e son engenheria dins lo domeni de la programacion al servici de la coproduccion. Coma vertadièr servici public interregional del libre, del patrimòni e de l’accion cultura en occitan, lo CIRDÒC perseguís la seuna dralha, la d’èstre util e inventiu per que visca la lenga.

Escotar l’edito :

En Òbra – Mai de 2022

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

La Region Occitania/Pireneus-Mediterranèu s’engatja per las lengas istoricas de son territòri amb lo plan « Cultura Viva ». A l’iniciativa de Benjamin Assié, conselhièr regional delegat a las lengas occitana e catalana, amb lo sosten de Claire Fita Vicepresidenta Cultura per totes, patrimòni e lengas regionalas e dins l’encastre de las orientacions de la Presidenta de Region Carole Delga, una granda concertacion ciutadana a l’entorn del catalan e de l’occitan es estada dobèrta oficialament lo 14 de mai darrièr.

Los actors culturals del territòri, tan del sector de l’edicion que de l’espectacle viu, dels mèdias radiofonics coma de l’ensenhament musical, i participèron en preséncia de las agéncias culturalas regionalas, Occitanie Livre et Lecture, Occitanie en Scène, dels operators lingüistics, Oficina Pública de la Llengua Catalana, Ofici Public de la Lenga Occitana e del CIRDOC – Institut occitan de cultura. Aital se dobriguèt una granda seria de concertacions que se van perseguir al long de las setmanas venentas al nivèl departamental amb una atencion donada als enjòcs locals.

De mai, sèm totes convidats per i participar, mercés a una consultacion en linha (laregioncitoyenne.fr) que definirà lo quadre del plan final que serà adoptat per l’amassada plenièra del Conselh Regional per la davalada de 2022. Lo CIRDOC – Institut occitan de cultura portarà son sosten a totas las accions publicas per que s’estructuren, se professionalizen e que se desvolopen mestièrs e practicas que faràn de l’occitan lo ben comun de totes.

Escotar l’edito :

En Òbra – Març de 2022

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Dempuèi d’annadas, lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura mena d’accions e desvolopa d’otisses pedagogicas per los escolans e professionals. Del prèst de ressorsas a la mediacion dins los establiments,  del conselh documentari al sosten als projèctes educatius coma lo Prèmi literari calandreta, l’establiment public desplega una ofèrta completa de contenguts e d’animacions especializadas. Lo succès de la difusion de Mon primièr èrbier de fuèlhas alprèp dels ensenhaires e del jove public mòstra l’utilitat de supòrts que dobrisson d’accèsses novèls a la lenga occitana. E l’enriquesiment permanent de la Maleta sus Occitanica farga un environament numeric evolutiu e actualizat per los aprendissatges de totas menas. Mai lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura recep regularament de formacions academicas o associativas que son l’escasença de sensibilizar als seus otisses. La convencion de cooperacion recentament signada entre l’establiment e l’acadèmia de Montpelhièr ven oficializar aquela relacion en reconeissent lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura coma institucion referenta en matèria d’acuèlh, de concepcion, de difusion e d’informacions per l’Educacion nacionala. Una estapa novèla per produsir mai dins l’interès dels escolans e de la lenga, un modèle que se podriá espandir dins maitas regions academicas occitanas.

Escotar l’edito : 

En Òbra – Genièr de 2022

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Coma l’ase del conte sabem que l’ivèrn es un temps de paciéncia e que vendrà lèu lo moment de se regaudir. Se, per lo que se fasiá apelar lo “caval dels paures”, l’espèra pòrta la promesa dels cardons delicioses futurs, per nosautres, institucion patrimoniala e culturala, l’adversitat es rica de signes d’interpretar. E la crisi sanitària mancarà pas d’efèits duradisses suls actors e las practicas o usatges dels publics. Que, d’en pertot, fasèm lo constat d’una mai granda volatilitat del lectorat en bibliotèca territoriala e d’un alargament dels supòrts del saber, notadament pels joves. De segur, lo moment que traversam farà pas qu’accelerar las tendéncias en òbra dempuèi d’annadas. Pr’amor d’aquò, lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura s’es engatjat dins un renovèlament del portal collectiu de la lenga e de la cultura occitanas : Occitanica.eu. Aqueste servici qu’existís dempuèi 2011 ne serà a sa tresena evolucion. Tre la fin del mes de genièr, los visitaires poiràn descobrir una interfàcia simplificada, mai intuitiva e adaptada als besonhs de recèrca per cadun. Un cambiament significatiu que s’enriquesirà d’un accès novèl a las ressorsas del patrimòni cultural immaterial : Mondes.occitanica.eu e d’una cadena de podcast d’informacions culturalas e artisticas : Tè ! lo podcast. Amb aquò son milierats de contenguts que seràn mai aisits de consultar e de partejar a l’entorn de la cultura nòstra en ligason amb los partenaris e contributors. D’un autre costat, en 2022, l’establiment afortirà la sieuna fuèlha de rota interregionala associant patrimònis, lecturas e creacions. Alara endavant, bona annada e que mila flors espeliscan !

Escotar l’edito : 

Comunicat : Una presidenta novèla pel CIRDÒC – Institut occitan de cultura

Al tèrme de la sesilha del conselh d’administracion tengut lo 8 de decembre, en conformitat amb los seus estatuts, la governança de l’Establiment Public de Cooperacion Culturala CIRDOC – Institut occitan de cultura es estada en partida renovelada.

Florence Brutus, 7na Vicepresidenta de la Region Occitania [Amainatjament, Coesion dels territòris e Ruralitat] es estada elegida Presidenta del Conselh d’Administracion de l’EPCC CIRDÒC – Institut occitan de cultura. Aital succedís a Patric Roux dont la contribucion al desvolopament de l’establiment foguèt saludada per las collectivitats representadas.

Telecargar lo comunicat de premsa : AQUÍ

En Òbra – Novembre de 2021

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Las primièras comandas arriban, los darrièrs agençaments se preparan e los luòcs son ja investits per una mòstra que celèbra lo gèni d’Òc. Son mai de tres cents ostals d’edicion e un desenat de difusors que foguèron contactats per constituir una colleccion de ressorsas contemporanèas rica d’una granda varietat tematica : de la literatura de joinesa a las musicas actualas, del patrimòni pirenenc als usuals lingüistics. Dedicats a la lectura publica e a l’aprendissatge de la lenga, los equipaments son estats prevists per crear un luòc calorós ont se partejaràn descobèrtas e rencontres a l’entorn de la cultura nòstra. Amb mai de 2 000 referéncias de totas menas (libres, audio, vidèo, CD… ) mesas a posita dels publics, lo site paulin del CIRDÒC – Institut occitan de cultura propausarà d’ara en davant acuèlh documentari, mediacions culturalas e accions patrimonialas al còr de Pau. Dins un barri popular en revolum ont se concentra, dins lo quadre del projècte Ciutat, la vitalitat creativa bearnesa e gascona s’escriu una pagina novèla de la cultura occitana en Region Novèla Aquitània. E, dins la perspectiva de desvolopaments autres de l’establiment sus la plaça Récaborde, lectors e curioses poiràn consultar contenguts e documents de primièra a l’escasença d’eveniments de preobèrtura en decembre fins a l’inauguracion oficiala.

Escotar l’edito : 

Comunicat : acquisicion excepcionala

Lo 22 d’octobre passat lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura aquesiguèt un lòt excepcional, d’archius e de libres occitans que se vendián a l’enquant a Tarba, compausat de mai de 1000 pèças que provenon per part de la bibliotèca de Vastin Lespy (1817-1897) e d’archius personals de Filadèlfa de Yerda. L’ensemble presenta de nombroses fulhets, manuscrits, objèctes o particions rares, sovent inedits e particularament remirables dels sègles xviii, xix e xx que cobrisson l’ensemble occitan de Baiona fins a Provença amb, coma dominanta, lo patrimòni pirenenc en lenga d’òc.

Telecargar lo comunicat de premsa : AQUÍ

En Òbra – Setembre de 2021

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Qualques rires, d’en primièr timides puèi, pauc a cha pauc,  se fasent mai sonòrs, coma desliurats  e retrobats. De rires d’enfants, alègres e leugièrs, vertadièrs e sensibles, de los que nos remembran la cort de l’escòla e lo plaser dels jòcs simples. Dins un mes d’agost a s’acabar, los mainatges del centre d’acuèlh dels demandaires d’asil faguèron a la Mediatèca occitana lo present de lor espontaneïtat. S’agissiá de sonorizar los filmes de Michel Cans per que se reviscolèsse, lo temps d’un talhièr, lo Besièrs de las annadas cinquanta. Atal se dobriguèt per eles los tresaurs d’un país desconegut, se’n sasiguèron amb suspresa e golardisa per inventar, fargar quicòm de nòu. E, çò fasent, aqueles enfants d’en defòra e d’endacòm mai donèron al CIRDÒC – Institut occitan de cultura un camin per la sason que ven. Lo de l’inausit e de l’audàcia e, mai que tot, del plaser e del jòc.

Escotar l’edito : 

En Òbra – Junh de 2021

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

« Qu’aquò’s bèu, qué plesir ! / D’aqueli nòças / N’i a pas fòça ! Qu’aquò’s bèu, qué plesir ! / Enluòc cantan come aicí ! » escriviá Teodòr Aubanel dins l’estrambòrd d’un cant de nòça. Se la prudéncia s’impausa e que sèm pas encara a la fèsta, la cultura viventa se’n torna als publics per lo bonaür de totes. Las pòrtas se dubrisson enfin, la creacion e las arts son desliuradas de meses de trabalh dins l’ombra o limitat al fenestron dels Facebook lives e autres « Zoom ».  Mòstras, festenals, concèrts, balètis, espectacles, contes, lecturas per carrièras, expressions popularas e tradicionalas dels païses d’òc, cadun poirà tornamai vibrar al son de la nòstra lenga, al contacte d’eveniments inedits o d’experiénças millenàrias. Dins la calor d’un fuòc de la Sant Joan, la passejada d’animals totemics, la descobèrta d’una òbra, l’escota d’un poèma, los rencontres venon possibles. Es aital que pòt nàisser lo desir d’èsser ensems, lo partatge de çò que sèm, dins l’intimitat dels senses sollicitats e desrevelhats. E lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura, dins la varietat de sas missions, participarà, cada còp que sas fòrças o permetràn, an aqueste reviscòl de l’essencial, al grand retorn d’una cultura que s’espandís mai que mai dins sa practica. « Soi l’auba que pompas de tos pòts / Soi lo lum que machugas a bèlas dents / Soi l’eslhauç que fugís ton còr »  lo disiá amb vigor e esperança lo regretat Miquèl Decòr.

1. Teodòr Aubanel, La Miugrana entre-duberta, Avinhon, Edouard Aubanel Editor, 1955, p. 192.

2. Miquèl Decòr, L’estofat que mitona, poëmas. Riòls, 4 Vertats, 1968, p. 9.

Escotar l’edito : 

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

« Qu’aquò’s bèu, qué plesir ! / D’aqueli nòças / N’i a pas fòça ! Qu’aquò’s bèu, qué plesir ! / Enluòc cantan come aicí ! » escriviá Teodòr Aubanel dins l’estrambòrd d’un cant de nòça. Se la prudéncia s’impausa e que sèm pas encara a la fèsta, la cultura viventa se’n torna als publics per lo bonaür de totes. Las pòrtas se dubrisson enfin, la creacion e las arts son desliuradas de meses de trabalh dins l’ombra o limitat al fenestron dels Facebook lives e autres « Zoom ».  Mòstras, festenals, concèrts, balètis, espectacles, contes, lecturas per carrièras, expressions popularas e tradicionalas dels païses d’òc, cadun poirà tornamai vibrar al son de la nòstra lenga, al contacte d’eveniments inedits o d’experiénças millenàrias. Dins la calor d’un fuòc de la Sant Joan, la passejada d’animals totemics, la descobèrta d’una òbra, l’escota d’un poèma, los rencontres venon possibles. Es aital que pòt nàisser lo desir d’èsser ensems, lo partatge de çò que sèm, dins l’intimitat dels senses sollicitats e desrevelhats. E lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura, dins la varietat de sas missions, participarà, cada còp que sas fòrças o permetràn, an aqueste reviscòl de l’essencial, al grand retorn d’una cultura que s’espandís mai que mai dins sa practica. « Soi l’auba que pompas de tos pòts / Soi lo lum que machugas a bèlas dents / Soi l’eslhauç que fugís ton còr »  lo disiá amb vigor e esperança lo regretat Miquèl Decòr.

1. Teodòr Aubanel, La Miugrana entre-duberta, Avinhon, Edouard Aubanel Editor, 1955, p. 192.

2. Miquèl Decòr, L’estofat que mitona, poëmas. Riòls, 4 Vertats, 1968, p. 9.

Escotar l’edito : 

En Òbra – Abril de 2021

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Aqueste auton, farà cinquanta ans que, sul platèl de Larzac, se mobilizèt tot un pòble, mesclant los de las vilas e los dels camps, per defendre mai qu’un tròç de tèrra : per dire amb fòrça lo besonh de viure e decidir dins son país, de s’exprimir dins sa cultura e dins sa lenga. Assistiguèrem sul causse a un temps d’escambis e de creacions unic ont lo ligam se fasiá entre memòria viva d’un territòri e formas emergentas de paraulas literàrias e poeticas, graficas e cantadas.

Dins la continuitat de las reflexions debutadas amb la fresca numerica « 50 ans de borbolh occitan » e per s’inscriure dins l’espandiment artistic del movement sens ne calhar lo sovenir, lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura ven de lançar una crida a residéncia artistica ont se podrà tornar inventar, a partir del fons d’archius Larzac, d’expressions plasticas novèlas e contemporanèas a l’entorn de la dignitat culturala. 

Aital, coma o disiá lo filosòf Bergson, cal que   « nous ramassions notre passé qui se dérobe, pour le pousser, compact et indivisé, dans un présent qu’il créera en s’y introduisant »*, una citacion que pòt resumir l’accion del CIRDÒC – Institut occitan de cultura, al delà de la crida Larzac. Veiretz que la nòstra actualitat s’esfòrça de faire de la conservacion una ressorsa per totes per que se farguèsse l’avenidor de la nòstra cultura.     

  * Henri Bergson, l’évolution créatrice, Puf, 1907.

En Òbra – febrièr de 2021

Descobrir la letra En Òbra en linha : Aquí

> descobrir l’edito en francés : aquí

Edito :

Artistas, ensenhaires, collectivitats, associacions, cercaires, institucions culturalas, totas e totes an desplegats tresaurs de creativitats per que visca la cultura nòstra dins un contèxte mai que desfavorable. Lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura, cada còp que se n’es presentada la possibilitat, a balhat son ajuda e son sosten als projèctes de desvolopament territorial, de valorizacion patrimoniala e de difusion de la creacion occitana. Tanben, l’establiment a contunhat (e contunha) de propausar mercés a sos sòcis d’intervencions originalas jos de formats renovelats, aquò, per manténer lo ligam amb los publics : cafès etnò, Prèmi Ostana, Nadalet, Nuèit de la lectura, Jornadas del patrimòni, collòqui universitari, exposicions virtualas… Mai d’eveniments vendràn tan lèu, a l’entorn de la cooperacion internacionala, dins l’encastre de programas europèus e de la question del patrimòni cultural immaterial, o pedagogics. E, mai que tot, lo trabalh sus las colleccions se perseguís, alimentat per de donacions novèlas e importantas, la mai recenta la dels archius de la cantaira Rosina de Pèira. La cultura occitana viu, se transmés, s’espandís, la demanda es bèla e de l’Atlantic als Alps, amassa, i disèm òc !

Serada deus vòts 2020

La ceremonia deus vòts de 2020 deu CIRDÒC-Institut occitan de cultura, organizada lo 14 de genèr passat au castèth d’Este, site de l’Etnopòle a Vilhèra (Bearn), revestí ua dimension particulara. L’escadença peu president Patric Roux e Joan Jaques Castéret, director de l’Etnopòle, d’apitar lo bilanç e de presentar las perspectivas deu navèth establiment qui hestejarà lo son purmèr an en abriu qui vien.

La serada que presentava tanben la campanha d’afichatge Bona annada 2020, coprodusida dab Lo Congrès Permanent de la Lenga Occitana e en associacion dab l’Escòla superiora d’Art e Design deus Pirenèus. Ua campanha de difusion, dens divèrs territòris e a destinacion d’un gran public, d’un messatge caluròs en occitan.

La serada que hasó aunor a las hemnas : Ninon Maffrand, prèmi Cap E Tot 2020, per la soa òbra e peu son engatjament en favor de la lenga e de la cultura occitanas, e Juliette Minvielle entà ua descobèrta « en sòlo », en interpretar a la soa faiçon duas cantas famosas deu repertòri gascon : Los Tilholèrs e Bèth Cèu de Pau.